Trong lúc mọi người sống bằng nghề canh tác làm ruộng thì người thiếu nữ ấy miệt mài làm bún. Thiếu nữ xinh đẹp ấy được nhiều người mến chuộng song Cô cũng bị không ít kẻ ganh ghét. Đến khi vùng đó bị mất mùa liên tiếp 3 năm, những kẻ xấu bụng tung tin rằng mất mùa là do thần linh quở phạt Cô Bún đã đem gạo là “hạt ngọc của Trời, đem phơi mao ngậm sữa ra mà ngâm, mà chà xát, mà nghiền nát ra để làm bún. Nghe vậy, người dân nổi giận, Hội Đồng thị tộc của làng họp và ra lệnh cho cô phải bỏ nghề làm bún hoặc bị trục xuất khỏi làng. Vì muốn sống chết với nghề nên đã ra đi.
Với bản chất hiền lành và nhân hậu, Cô Bún được làng ban ân cho phép chọn lựa hướng đi và cử năm người thanh niên khỏe mạnh nhất trong làng theo áp tải. Mỗi thanh niên sẽ cõng cái cối đá làm bún của cô đi một chặng đường cho đến khi đuối sức thì người khác thay thế. Cứ thế, đoàn người đi về hướng Đông cặp theo song Bồ không ngơi nghỉ trên suốt chặng đường. Nơi người trai làng thứ năm quỵ xuống với cái cối đá trên vai là làng Vân Cù sau này. Chính ở nơi này, Bà Bún lập nghiệp là truyền nghề làm bún đời đời qua bao nhiêu biến cố thăng trầm của đất nước và dân tộc.
Bún bò Huế
Dân gian có câu: “Hoành Sơn nhất đái chim về cội. Vạn đại dung thân đọi bún bò”. Ý ví von rằng tuy Bà Bún đã không còn nhưng Bún Huế vẫn còn mãi trong nhân gian. Người ta thường ví von “mềm như bún” nhưng cái mềm Đông Phương lại là cái dẻo dai bền bỉ để sống còn trên bước đường vạn dặm. Bà Bún đã vượt Hoành Sơn đến Huế.
Con bún (sợi bún) ở Huế được người ta làm nhào, nặn, quết, vắt bằng tay thế nên bạn sẽ thấy con bún Huế thường to hơn bún ở những miền khác. Bún ngon phải là bún Tuần, được làm bằng bột gạo pha chút bột lọc với tỷ lệ vừa phải để cho con bún ướt, dai và ngon hơn. Nghe đâu bún Vân Cù ngon là nhờ có nước sông Bồ chảy ngang, nước sông trong xanh và ngọt quanh năm các bạn ạ.
Chúng ta thường quen với món bún bò giò heo nổi tiếng thế nhưng bún thuần Huế xưa thì chỉ có bún bò hoặc bún giò nấu riêng. Nếu bạn ở Huế, chắc hẳn bạn sẽ rất quen thuộc với hình ảnh các o các chị với đôi quang gánh trên vai từ tờ mờ sáng tinh mơ. Một đầu là nồi bún đang bốc khói trên lò than, còn đầu kia là rổ bún và rổ rau sống vô cùng hấp dẫn gồm rau xà lách, bắp chuối, giá, hành, ngò và các loại gia vị khác. Tô bún nóng mang hương vị ngọt riêng Huế: cay, béo và ngon đáo để bởi lát thịt bò được thái lát mỏng vừa có ướp sẵn gia vị trước khi cho vào nồi xáo đến khi thịt vừa chín người ta cho nó vào nồi nước bún bò. Trái thơm được sử dụng nhiều hơn vì nó làm cho giò heo mau mềm và vẫn giòn. Để nước xáo được trong, sau lần sôi thứ nhất, đợi đén khi nổi bọt thì đổ nước đi nấu lại, sau đó cho vào nồi một trái thơm gọt vỏ hoặc vài muỗng me khô. Bạn sẽ bắt gặp trong bát những miếng chuối bắp xắt lát, những cọng rau quế trắng. Chất chát của chuối bắp sẽ làm xua đi vị ngấy của giò heo, vì vậy tô bún trở nên hấp dẫn hơn. Đặc biệt hơn, trên tô bún bò giò heo của họ bao giờ cũng là một lớp ớt đỏ lóng lánh mỡ bởi người Huế thích ăn ớt. Quả là một món ngon đến chảy nước mắt theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng các bạn nhỉ?
theo kenh14.vn
